พูดถึงไก่ใครๆ ก็รู้จัก เพราะประเทศเรามีไก่แทบทุกบ้าน ไก่นั้นเป็นสัตว์บกมีขนปกคลุมตัว ทางวิชาการจึงรวมไว้เป็นสัตว์จำพวกนก
เดิมทีเดียวไก่ก็เป็นสัตว์ป่า เช่นเดียวกับสัตว์อื่นๆ ที่มนุษย์เรานำมาเลี้ยง ต่อมาคนเรารู้จักผสมพันธุ์ไก่ ไก่จึงมีพันธุ์แตกต่างออกไปหลายพันธุ์
ไก่ป่าดั้งเดิมมีอยู่ ๔ จำพวก คือ
๑. ไก่ป่าไทย หรือ Red Jungle Fowl มีในถิ่นแหลมทอง
๒. ไก่ป่าลังกา หรือ La Fayette’s Fowl ตัวสีส้มแกมแดงทั่วทั้งตัวนอกจากที่ปลายปีกและหางซึ่งเป็นสีดำเหลือบม่วง
๓. ไก่ป่าอินเดีย หรือ Sonnerat’s Jungle Fowl สร้อยคอมีจุดขาวที่ปลายขน ฝรั่งชอบซื้อขนสร้อยคอไปทำเป็นเหยื่อตกปลา ขายกันแพงๆ มาก
๔. ไก่ป่าชะวา หรือ Green Jungle Fowl ขนสร้อยคอปลายป้านๆ ไม่เป็นขนยาวๆ อย่างขนสร้อยคอไก่ป่าของเรา ขนตามคอเป็นสีเขียว
นักประวัติศาสตร์ไก่เขาเล่าว่า ชาวเอเชียภาคตะวันออกเฉียงใต้ คือแถบประเทศไทยเราและแหลมอินโดจีนนี่แหละเป็นมนุษย์พวกแรกที่เริ่มตนจับไก่ป่ามาเลี้ยงให้เชื่อง ชาวจีนตอนใต้ และชาวอินเดียในลุ่มน้ำอินดัสรู้จักเลี้ยงไก่ก่อน พ.ศ. ถึง ๒๐๐๐ ปี แล้วขยายแพร่พันธุ์ไปทั่วโลก จนบัดนี้ไมก่ที่คนนิยมเลี้ยงมีหลายสิบพันธุ์แล้ว
พูดถึงไก่ป่าแล้วทำให้นึกถึงคำว่าไก่เถื่อน คำว่าเถื่อนแปลว่าป่าเปลี่ยว ชาวปักษ์ใต้ เรียกไก่ป่าว่าไก่เถื่อน คำว่าไก่เถื่อนเป็นสมัญญานามของสมเด็จพระสังฆราชองค์หนึ่ง คือ สมเด็จพระสังฆราช (สุก ญาณสังวร) ซึ่งมีพระชนมายุระหว่างปีพ.ศ. ๒๒๗๖-๒๓๖๕ เป็นผู้ทรงเกียรติคุณพิเศษทางวิปัสสนากรรมฐาน จนถึงกับกล่าวกันว่าท่านเจริญพรหมวิหาร สามารถทำให้ไก่เถื่อนเชื่องเป็นไก่บ้านได้ ชาวบ้านจึงเรียก สมเด็จสังฆราชไก่เถื่อน ตอนสมัยผมเป็นเด็กได้อยู่วัดที่สร้างใหม่ รอบๆ วัดเป็นป่ามีไก่ป่าอยู่มากมายนานๆ เข้าไก่ป่าเหล่านั้น ก็เข้ามาอาศัยอยู่ในบริเวณวัด เพราะมีอาหารคือ ข้าวที่พระท่านหว่านให้กินและเห็นว่าไม่มีภัยอันตรายจึงเข้ามาอาศัยกันมากมาย ออกลูกออกหลานสืบต่อมา การที่มนุษย์เราเอาไก่ป่ามาเลี้ยง เป็นไก่บ้านก็คงจะเป็นทำนองเดียวกันนี้
เวลานี้ นักวิชาการเขาแยกประเภทไก่ออกเป็น ๔ ประเภท คือ ๑. ประเภทเนื้อ ๒. ประเภทเนื้อและไข่ ๓. ประเภทไข่ ๔. ประเภทงดงาม
๑. ไก่ประเภทเนื้อ ประเภทนี้โดยมากมีกำเนิดในเอเซีย เป็นไก่ขนาดใหญ่รูปร่างเทอะทะน้ำหนักมาก เช่นพันธุ์ที่เรียกว่า บราห์มาส์และแลงชั่น เป็นต้น
๒. ประเภทเนื้อและไข่ ได้แก่ไก่อเมริกันและอังกฤษ เป็นไก่ขนาดกลาง รสดี และไข่ดกพอใช้ เป็นประเภทที่นิยมเลี้ยงกันทั่วโลก เช่น โรดไอส์แลนด์แดง บาร์พลีมัทรอกส์ นิวแฮมเชียร์
๓. ประเภทไข่ มาจากทะเลเมดิเตอเรเนียน เป็นไก่ขนาดย่อม เนื้อรสไม่ดีแต่ไข่ดก และฟองใหญ่เช่นไก่เล็กฮอร์น
๔. ประเภทงดงาม ประเภทนี้ตัวเล็กกว่าประเภทอื่น มีรูปร่างสีขนหรือบางพันธุ์ก็มีหางงามเป็นพิเศษเช่นไก่เตี้ย ไก่แจ้ ไก่ขนไหม ไก่หยอง ซึ่งมีขนกลับไปทางศีรษะ ไก่พันธุ์โยโกฮามาของญี่ปุ่นซึ่งเป็นไก่สวยงามมีหางยาวถึง ๓-๔ เมตร
ไก่เป็นสัตว์เลี้ยงที่มีประโยชน์แก่มนุษย์มากมายเหมือนกัน โดยเฉพาะเป็นอาหารของมนุษย์ ทั้งไข่ไก่และเนื้อไก่เป็นอาหารที่มีรสดี มีประโยชน์แก่ร่างกายมากมาย
ที่มา:วิชาภรณ์ แสงมณี