โบราณวัตถุสถาน“พระปรางค์วัดจุฬามณี”

Socail Like & Share

“พระปรางค์วัดจุฬามณี”

จากโบราณวัตถุสถานที่เก่าแก่ที่สุดที่เหลืออยู่ที่วัดจุฬามณี  คือ  ซากพระปรางค์ติดกับวิหารซึ่งก่อสร้างด้วยศิลาแลง  ทั้งยังก่อศิลาแลงดังกล่าวโดยไม่ใช้ปูนสออีกด้วย  น่าเชื่อได้อีกอย่างหนึ่งว่า โบราณสถานแห่งนี้คงจะสร้างขึ้นในสมัยลพบุรี  ราว พ.ศ. ๑๕๐๐-๑๗๐๐  และคงจะเป็นฝีมือของพวกขอมเหมือนกับพระปรางค์ที่ลพบุรีและที่อื่น ๆ ที่เข้าใจกัน  ว่าขอมได้สร้างไว้สำหรับบริเวณวัดจุฬามณีนี้  คงจะเป็นเมืองเมืองหนึ่งในสมัยนั้นด้วยก็ได้  และคงเป็นเมืองเล็ก ๆ  ไม่ใหญ่โตมากนัก  อาจกล่าวได้ว่าเป็นเมืองเก่าแก่ที่สุดของเมืองพิษณุโลกก็ได้  และอาจมีชื่อว่าเมืองสองแคว  ตั้งแต่ตอนนั้นก็อาจเป็นได้เช่นกัน

สมเด็จฯ  กรมพระยาดำรงเดชานุภาพ ได้ทรงนิพนธ์ไว้ในหนังสือเที่ยวตามทางรถไฟตอนหนึ่งขอคัดมาลงไว้  ซึ่งมีข้อความดังนี้

“เรื่องตำนานเมืองพิษณุโลก  ตอนก่อนสร้างพระนครศรีอยุธยานั้น  มีหลักฐานปรากฎว่าเมืองพิษณุโลกนี้พวกขอมสร้าง  แต่ในชั้นเดิมจะเรียกว่าเมืองอะไรหาทราบ  ไม่ปรากฎหลักฐาน  แต่ว่าเมืองเดิมอยู่ริมน้ำข้างฝั่งตะวันออกที่ตรงวัดจุฬามณีใต้เมืองเดี๋ยวนี้ลงไปทางลำน้ำ ประมาณ  ๘  กิโลเมตร  เพราะยังมีเทวสถานของขอม  ซึ่งแก้ไขแปลงเป็นพระปรางค์ขนาดย่อมยอดเดียว    ส่อให้เห็นว่าเมืองพิษณุโลก  เมื่อครั้งขอมเป็นแต่เมืองน้อย  คงเป็นเพราะในสมัยนั้นที่แผ่นดินยังเป็นลุ่มเป็นทะเลอยู่มาก  ตรงที่สร้างเมืองเห็นจะเป็นชายทะเลทางข้างตะวันออก”

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *